1952 Yılında Sivas, Şarkışla ilçesi, Gümüştepe
köyünde doğdu. İlkokulu köyünde bitirdi. Orta öğretimin ilk bölümünü Sivas, ikinci bölümünü Kayseri İmam-Hatip Lisesinde 1969 yılında tamamladı.
Aynı yıl, Eylül ayında, hariçten fark dersleri sınavlarını vererek Kırşehir Atatürk Lisesinden Lise Diploması aldı.
30 Haziran 1973 tarihinde Kayseri Yüksek İslâm Enstitüsü’nden mezun oldu.
1973-1977 yılları arasında dört yıl Kırklareli İmam-Hatip Lisesi’nde Meslek Dersleri Öğretmenliği ve Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu.
13 Nisan – 31 Ekim 1975 tarihleri arasında Isparta’da Kısa Devre Askerlik görevini tamamladı.
26 Haziran 1977 tarihinde Kayseri Yüksek İslâm Enstitüsü’ne Tefsir Asistanı olarak atandı…
18.04.1984 tarihinde Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Tefsir Bilim Dalında Doktor, 25.11.1987 tarihinde Doçent, 11. 06. 1993 tarihinde de Profesör unvanlarını aldı.
Prof. Dr. M. Zeki Duman hâlen Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslâm Bilimleri Bölümü Tefsir Anabilim Dalında Öğretim Üyesi olarak ilmî ve akademik çalışmalarını sürdürmektedir. Arapça ve Fransızca bilmektedir. Evli olup üç çocuk babasıdır.
Aldığı Ödüller: Pek çok “Teşekkür Belgesi” ve Kayseri Aydınlar Ocağı 2002 Yılı “En İyileri Ödülleri” Sosyal Bilimler Ödülünü almıştır.
YAYIMLANMIŞ KİTAPLARI
1. Kur’an-ı Kerim’de Örtünmenin Sınırları, İpek Yayın Dağıtım, İstanbul, 2008.
2. Beyanu’l-Hak Kur’an-ı Kerim’in Nüzul Sırasına Göre Tefsiri, (I-III), Fecr Yayınevi, Ankara, I.Baskı Mayıs 2006, II: Baskı Haziran 2008.
3. Beş Surenin Tefsiri (Sosyal Muhteva Ağırlıklı), Fecr Yayınevi, Ankara,1999.
4. Kur’an-ı Kerim Açısından Vahiy Gerçeği, Fecr Yayınevi, Ankara,1997.
5. Nüzulünden Günümüze Kur’an ve Müslümanlar, Fecr Yayınevi, Ankara, 1996, 1997, 2006.
6. Uygulamalı Tefsir Usulü ve Tefsir Tarihi I, Erciyes Üniversitesi Yayınları, No: 40, Kayseri, 1992.
7. Kur’an ve Tıbba Göre İnsanın Yaratılışı ve Tüp Bebek Hadisesi, Nil Yayınları. İzmir, 1990, 1991.
8. Kur’an-ı Kerim’de Adâb-ı Muâşeret, Tuğra Yayınevi ve İpek Yayın Dağıtım, İstanbul, İlk Baskı: 1982, Son Baskı: 2008.
2009 Yılında Yayınlanan Makaleler
1. Duman, M. Zeki, Kelamullah’ın Levh-i Mahfuz’dan Cibril’e İntikali, Cibril Vasıtasıyla Hz. Muhammed’e İnzali, İslami İlimler Dergisi, Çorum, 2009
2. Duman, M. Zeki, Neden Yeni Bir Tefsir?: Beyanü’l-Hak Adlı Eserimizin Özellikleri ve Tefsire Getirdiği Yenilik Hakkında Bir Deneme, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2 (1): 79-88, 2009 ISSN: 1308-0040,
3. Duman, M. Zeki, Kur’an’da “İnsan”, Erkek veya Kadın’dan Önce Gelir, EskiYeni (Kadın Özel sayısı), s.31-53, Ankara, 2009.
4. Duman, M. Zeki, Kur’an-ı Kerim’de Neshe Delil Gösterilen ve Mensuh Addedilen Ayetlerin Mana Yönünden Yeniden Gözden Geçirilip Değerlendirimeleri, Tarihten Günümüze Kur’an İlimleri ve Tefsir Usulü, s. 79-106, İstanbul, 2009