Semra Meral
CAHİT KÜLEBi
Kurtuluş Savaşı’nda mısraları ile bir askerdi
Yurdu ‘Öpüp Başına Koyduğu Ekmek gibi’ idi
“1917 senesinde/topraklarında doğmuşum” dediği Zilenin Çeltek Köyü, “Kalelerin burcunda/Uçurtma uçurmuşum” dediği Niksar Kalesi’de olsa da (Zile Kalesi’de olabilir…); “Bir andız fidanı büyüdüğü topraklar” önce TOKAT,sonra; “Emmilerinin hudutlarında dövüşürken öldükleri,şehit düştükleri yurdu,emmilerinden devraldığı aydınlık ve güzel TÜRKİYE’dir.
Türk Edebiyatı’nın en seçkin,en saygın şairleri arasına girmiş olmasıyla onur duyduğumuz şairimizi; “Her Yönüyle Zile” isimli kitabımızda ‘Zile’nin Yetiştirdiği Meşhurlar’ bölümünde sahiplenerek bahtiyar olmanın biz de-bir nebze de olsa-hazzını yaşamıştık yıllar önce.
Niksarlılar’ın katkılarıyla, “Niksar’dan Cahit Külebi’ye Bakış” başlığı ile Niksar’da düzenlenen güzide bir panele ve ‘Cahit Külebi’ye Hasret’ ismi altında ‘gözde bir şiir şöleni’ne çok haklı bir atıfta bulunarak çıkan dergimize ‘yazımı yetiştirememenin üüntüsü’nü halen yaşamakta ve olumun üniversite öncesi ve sonrası sadece ayaklarıma dolaşmayıp, ellerime de takılan ‘stres yumağı’nı hâlâ affedilir bulmamaktayım.
“İçindeki Küçük Cahit’ten…İçimizdeki Büyük Cahit’e…” başlıı altında yazmayı düşünüp,bir türlü yazamadığım yazımı, ‘hüznümü hafifletsin’niyetine,o sayısı da diğerleri gibi dolu dolu olan dergimize gıpta edercesine, sadece ‘bir iki söyleme gayreti’ içine gireceğim,başlığı inşallah bir başka seferde açmaya çalışacaım…
Külebi’nin, şiir kitabı da olan Rüzgâr’ının değil sadece;bütün şiirlerinde esen,bizi hemen sarıp sarmalayan, o çok lâtif ve etkili; kuvvetli ama gevşetmeyen rüzgârından bizim de bir öğrencisiymiş gibi feyz almamız mümkün mü ?Dağları,tepeleri; denizleri,tuzları; köyleri,şehirleri ayırt etmeksizin her yeri dolaşıp hemhâl olan;herkesimle-herkesle hasbihâl eden ‘şairimizin şiirinin rüzgârı’ biz’i,üşüyüp titrediğimizde;ısıtmakta,dağılıp savrulduğumuzda;toplamakta…
“Orda derenin içinde/İki üç çırılçıplak/Alçacık damı düşündükçe/Gözlerim yaşarıyor,dön geri bak.”dizelerinde; lodos gibi yumuşacık esip,”mâzi ve hâl” ikileminde âdeta ‘bir yocu’’ gibi bocalayan;elinden oyuncağı alınmış tıpkı ‘bir çocuk’ gibi melül ve mahzun olan şair;
“Biz biliriz bizim işlerimizi/İşimiz kimseden sorulmamıştır/Kılıçla,mızrakla,topla,tüfekle/Başımız bir kerre eğilmemiştir.”1 mısralarında; poyrazlar gibisert ve net,keskin esip; aslanlar gibi kükreyen biçkın bir delikanlıdır kolu asla bükülemeyecek olan!
Aslında,”Bir melek su taşıdı/Biri serinlik taşıdı uzaktan/Biri yeşillik getirdi/Yıldırım gibi,ama sessiz/Çimenler sökün etti kara topraktan” dediği O’nun sadece bir şiir’i,sadece bir şiir kitabına verdiği ad değildir.’Yeşeren Otlar’; “yeşermesini istediği,tazelemek istediği,dön geri bak” la yinelediği,büyük şehirden kaçıp yeniden birlikte yaşamak istediği yalansız,riyasız,hilesiz,hurdasız,katkısız,temiz bir geçmiş’e sahip Anadolu insanı ile tozu,toprağı;çimeni,yeşili;ardıcı,gürgeni,kuzusu yaylası;kavağı ve yeli ile Anadolu’dur! Ve elbet en önemlisi hepimizin sorumluluklarımızdan bıkıp sıınmak istediğimiz ‘çocukluğa’ O’nun duyduğu o bitimsiz özlem, O’nun da duyduğu o dinmeyen hasret,O’nu ‘Külebi Cahit’ yaptı elbet!
O,büyük şehirde “Büyük Cahit” olarak mutlu değildir hiç! Küçük şehirde ‘Küçük Cahit’ olarak yaşamak istemekte, ‘anasından emdiği süt çeşmelerinden gelen ‘küçük şehre’ ve uçurduğu uçurtmaların özgürlüğünü parmaklarının ucunda hissedip,tadına varmaya çalışan O ‘Küçük Cahit’e’ gıpta etmekte,O’na imrenmektedir.Hatta daha da ileri gidip, “Niksar’da evimizdeyken/Küçük bir serçe kadar hürdüm.” Büyük Cahit’in artık bir tutsak olup,mutsuz olduunu daha açık,daha seçik ifade etmekten çekinmeyecek; küçükken evinin içindeyken bile hür oluşuna dikkat çekecektir.Şimdi koskoca şehirde de olsa,dışarılarda da dolaşsa, O tadı bulamadığını,o hazzı yaşamadıını daha rahat itiraf edecektir…
Ve işte,’mutsuzluğunu’ itiraf ederken,Büyük Cahit’in yuvasını hazırlayan; ‘tutsaklığını’ haykırırken, Büyük Cahit’i Türk Şiirini zirvesine taşıyan ‘küçük serçeden’ ‘Küçük Cahit’ten başkası değildir elbet!
Son sözlerimizi,ilk şiir kitabı “Adamın Biri” ne atıfta bulunarak bitirmekse asla bir çelişki,bir tenakuz olmasa gerek! Zira,milletimizin efendisi olan köylümüze,ülkemizin temel direği Anadolu insanımıza,çok haklı ve yerinde yağdırdığı;
“Ne esnaf,ne tüccar efendi/Senin kadar değil düşünceli.” ‘övgülerini’ niçin biz kendileri için de söylemeyelim ki? Ve yine “Tür-kü söylersin söyleyince… ölürsün öl deyince” dizeleri de niçin kendilerinin ilke ve ideallerini hatırlatmamış olsun ki? İnsan inanma-ğını nasıl söylesin ki,söylenebilir mi ki? ‘Adam gibi adam olmak’ ön-ce; “Adamın Biri” olmaktan geçmez mi ki ?
Öyle ise,ortak paydamız,ortak değerimiz Tokat’a, “Ben seni çoktan unuttum” derken hiç ama hiç unutmadığının sinyalini veren bu vefâ abidesi şairimizi ‘biz’ unutabilir miyiz hiç?
Anadolu topraında Ot’u bile yeşertip çimenleştiren ve “yeşeren kavaklarla özdeşleştiren bu ‘işinin ehli mümtaz usta’yı ‘biz’ unutabilir miyiz hiç?
“Biz biliriz bizim işlerimizi/İşimiz kimseden sorulmamıştır.” Derken;kimseden icâzet almayan,başı dik, ‘tutsaklık’ onursuzluğunu hiç yaşamamış asîl milletini ifade eden bu ‘soylu ozan’ı ‘biz’ unutabilir miyiz hiç?
“Kibir denen çukura hiç düşmeden, ‘gurur’ denen O ‘erdem’ le milletini yüceltirken,kendisi de devleşen bu efsane şiir kahramanını unutabilir miyiz hiç?
Bizim içimizdeki O Büyük Cahit’in aslında O’nun içindeki O Küçük Cahit’ten başkası olmadığını ‘biz’ hiç unutabilir miyiz, ‘biz hiç unutabilirmiyiz.
Dip Not:1 “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda” şiirinden.